Aleksander Mercik

Aleksander Mercik

poniedziałek, 03 październik 2016 11:57

Rynek akcji - przykłady

PRZYKŁAD 1

przyklad 1

PRZYKŁAD 2

przyklad 2

PRZYKŁAD 3

przyklad 3

PRZYKŁAD 4

przyklad 4

PRZYKŁAD 5

przyklad 6

PRZYKŁAD 6

przyklad 7

poniedziałek, 03 październik 2016 11:56

Metody wskaźnikowe na rynku akcji

Innym sposobem wyceny przedsiębiorstw za pomocą metody dochodowej jest analiza wskaźników rynkowych

Wskaźniki wyceny akcji:

  • Wartość nominalna akcji
  • Wartość rynkowa (kurs) akcji
  • Współczynnik P/E

Wskaźnik P/E

Wskaźnik P/E (cena do zysku) należy do najpopularniejszych i najczęściej stosowanych wskaźników na giełdzie papierów wartościowych. Jego głównym celem jest przybliżona ocena celowości inwestowania w akcje danej spółki. Wskaźnik obliczamy według wzoru:
P/E = (cena rynkowa akcji)/(zysk netto na jedną akcję)

wzor 4

Ekonomiczna treść tego wskaźnika określa liczbę lat obrachunkowych, w ciągu których zysk przypadający na jedną akcję pokryje cenę jej zakupu, przy założeniu, że spółka będzie w przyszłości przynosić zyski. Posiadacz akcji część zysku netto będzie otrzymywał w postaci dywidendy, natomiast pozostałą część zostanie wykorzystana na rozwój spółki, co przyczyni się do wzrostu ceny giełdowej akcji spółki. Wskaźnik P/E powinien być porównywany ze wskaźnikiem branżowym i wskaźnikiem wyznaczonym dla innych spółek. W teorii mówi się, że wielkość tego wskaźnika kształtują dwa zasadnicze czynniki tj. wielkość ryzyka spółki oraz perspektywy wzrostu dochodów spółki.

Im wyższy poziom ryzyka związanego z daną spółką, tym niższy poziom cen akcji oraz mniejsza wartość C/Z. W praktyce zbyt duża wartość P/E może świadczyć o dużym entuzjazmie inwestorów lub o spekulacji dużych inwestorów. Ten fakt powinien stanowić przestrogę w zbyt jednoznacznej interpretacji wskaźnika P/E. Obniżanie się w czasie wskaźnika P/E może być efektem zarówno obniżki cen akcji na rynku, jak i wzrostu zysku netto. Ogólnie wzrost dochodowości akcji powinien powodować wzrost cen akcji. Niestety reguła ta nie zawsze sprawdza się w praktyce, co sprawia, że pomimo uznawania P/E za jedną z najważniejszych miar na giełdzie, nie jest ona jednoznaczna w interpretacji.

Wskaźnik EPS - Zysk na 1 akcję

wzor 5

Wskaźnik zysku na jedną akcję (EPS - ang. earning per share) jest wskaźnikiem rynkowym (sytuacyjnym) określającym sytuację spółki na rynku. Określa on wielkość zysku przypadającą na jedną akcję niezależnie od sposobu podziału zysku.

Znaczenie EPS jest marginalizowane przez część uczestników rynku ze względu na konieczność bazowania na wynikach z przeszłości i braku realnej możliwości prognozowania na ich podstawie, co do wyników w przyszłości (każdy następny okres może być gorszy od poprzedniego) oraz ze względu na brak informacji dotyczącej sytuacji finansowej i przepływów finansowych spółki. EPS nie może samodzielnie być podstawą prognozowania zachowania się akcji i stanowi pomocniczy element w analizie wskaźnikowej fundamentalnej.

Zysk z portfela skonstruowanego na bazie spółek charakteryzujących się największą dynamiką EPS jest z reguły większy od przeciętnego, dlatego należy ze szczególną uwagą obserwować spółki, które generują coraz większe zyski netto.

Wskaźnik DPS - Dywidenda na 1 akcję (stopa dywidendy)

wzor 6

Wartość księgowa na akcję (Book value per share – BVPS)

wzor 7

Korzystne zjawisko w przypadku tego wskaźnika występuje wtedy, gdy jest on niższy od ceny rynkowej akcji. Oznacza to, że inwestorzy oceniają wartość przedsiębiorstwa wyżej niż wynika to z ilości kapitału przez niego posiadanego, a więc oczekują jego rozwoju i tego, iż będzie generować zyski. Przy skrajnie niskich wartościach można przypuszczać, że inwestorzy oczekują raczej upadłości niż rozwoju.
P/BV

Wskaźnik P/BV (cena do wartości księgowej) określa rynkowe oszacowanie majątku spółki i jest obliczany wg wzoru:
wzor 8
Gdy majątek spółki jest tak wykorzystywany, że w efekcie końcowym spółka przynosi zyski, wówczas inwestorzy są skłonni zapłacić więcej za akcje. Ponieważ wartość księgowa spółki jest to jej majątek pomniejszony o zobowiązania, to im bardziej spółka korzysta z kapitału obcego, tym wskaźnik P/BV będzie niższy. Jeżeli natomiast wartość księgowa niewiele różni się od wartości majątku spółki, oznacza to, że spółka angażuje przede wszystkim kapitał własny i nie korzysta z dźwigni finansowej.

W praktyce niska wartość P/BV oznacza z reguły, że spółka osiąga małe zyski bieżące i jej majątek nie jest w pełni wykorzystywany. Gdy majątek takiej spółki jest znaczny, branża zaś stwarza nadzieję na dobre wyniki, poziom wskaźnika P/BV jest ważną informacją dla inwestorów chcących kupić akcje na dłuższy okres. Oczywiście niski poziom wskaźnika P/BV może świadczyć o kłopotach spółki, które mogą być spowodowane złą strukturą majątku. Z kolei wysoka wartość P/BV może świadczyć o przewartościowaniu akcji spółki. Najczęściej prowadzi to do korekty rynkowej i spadku wartości wskaźnika P/BV poprzez spadek cen akcji.

Na rynkach światowych nie ma jednoznacznych norm dla wskaźnika P/BV. Na rynku USA waha się w przedziale 1,3 - 2,0, a na rynku japońskim w granicach 2,0. Na giełdzie polskiej rozpiętość wartości P/BV jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5, jednak obserwacja jego zmian w czasie i porównywanie z innymi spółkami danej branży może być bardzo pomocne przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:55

Wycena akcji

Wycena akcji, podobnie jak wycena innych instrumentów finansowych, polega na ustaleniu jej wartości w celu zidentyfikowania akcji niedowartościowanych (które można kupić) lub akcji przewartościowanych (które można sprzedać). W przypadku pozytywnych wniosków płynących z poprzednich etapów analizy fundamentalnej i decyzji kupna akcji spółki, pojawia się naturalne pytanie o sprawiedliwą cenę akcji, tzn. cenę, która odpowiadałaby wartości. To zagadnienie rozwiązuje się na etapie wyceny.

Uważa się, że istnieje wartość wewnętrzna akcji. Przyjmuje się też, że rynek nie jest doskonały, stąd też różnica ceny akcji od "prawdziwej" wartości (fair value), którą jest wartość wewnętrzna. Jeżeli wartość wewnętrzna akcji jest wyższa niż jej cena, to akcja jest niedowartościowana i należy rozważyć jej kupno, a gdy wartość wewnętrzna akcji jest niższa niż jej cena, akcja jest przewartościowana i należy zastanowić się nad jej sprzedażą.

Istnieje wiele sposobów wyceny akcji. Wartość pojedynczej akcji otrzymujemy poprzez podzielenie wartości firmy przez liczbę wyemitowanych przez spółkę akcji. W przypadku kolejnych emisji jako liczbę akcji spółki w danym okresie przyjmuje się średnią arytmetyczną lub średnią ważoną (okresem do emisji i po emisji) z liczby akcji na początku okresu sprawozdawczego i na koniec.

W celu dokonania prawidłowej wyceny przedsiębiorstwa należy uwzględnić szacunki dwóch wartości: majątku przedsiębiorstwa oraz stopnia zorganizowania środków i czynników produkcji z punktu widzenia zdolności do przynoszenia zysków. Ta druga wartość nazywana jest w literaturze wartością firmy (wartością reputacji - goodwill).

Metody wyceny przedsiębiorstwa można podzielić na cztery grupy:

  • Metody dochodowe - opierają się na prognozowaniu i aktualizowaniu możliwych do wygenerowania przez dane przedsiębiorstwo szeroko rozumianych dochodów.
  • Metody bazujące na kosztach i majątku przedsiębiorstwa - koncentrują się na oszacowaniu wartości poszczególnych składników majątku firmy.
  • Metody porównań rynkowych - dokonywane są przez inwestorów na rynku kapitałowym i opierają się na rynkowej (najczęściej giełdowej) wartości kapitałów własnych i długu.
  • Metody mieszane - uwzględniające cechy i elementy podejścia dochodowego i majątkowego.

MODEL DYSKONTOWANIA DYWIDEND

Najczystszą i najbardziej bezpośrednią miarą przepływów pieniężnych są dywidendy. Dywidendy są przepływami bezpośrednio docierającymi do inwestorów akcji. Stosując model dyskontowania dywidend, stopą dyskontową będzie koszt kapitału akcyjnego. Model dyskontowania dywidend nadaje się do wyceniania akcji spółek stabilnych, o długoletniej historii, w przypadku których wysokość dywidend odzwierciedla długoterminową rentowność.

Modele kształtowania się dywidend w przyszłości:

Model stałej wartości dywidendy - spółka wypłaca stałą dywidendę D. Wzór na wycenę akcji uzyskuje wtedy postać:

wzor 1

gdzie:

  • D - wielkość dywidendy (stała w kolejnych okresach)
  • r - koszt kapitały własnego=oczekiwana stopa zwrotu dla kupującego

Model stałego wzrostu dywidendy (tzw. model Gordona - Shapiro) - występuje stałe tempo wzrostu dywidendy, równe g, przy czym r>g.

wzor 2

gdzie:

  • D - wielkość dywidendy (0 – aktualnie wypłacona, 1 – dywidenda za przyszły okres)
  • r - koszt kapitały własnego=oczekiwana stopa zwrotu dla kupującego
  • g - stopa wzrostu dywidendy.

G-stopa wzrostu przyszłej dywidendy zależy od tego, ile obecnie spółka decyduje się przeznaczyć na wypłaty dla akcjonariuszy, a ile z tych środków z zysku reinwestuje (i jaka będzie stopa zwrotu z tej inwestycji)

wzor 3

gdzie:

  • WI  - wskaźnik wypłaty dywidendy
  • ROE – rentowność kapitałów własnych (ROE=Zysk netto/Kapitał własny)

Jeśli spółka zdecyduje się obecnie wypłacić więcej zysku w formie dywidend, potencjalnie pozbawia się możliwości zwiększenia przyszłej stopy wzrostu g
Obecne zmniejszenie stopy wypłat dywidendy spowoduje zwiększenie ilości kapitału własnego pracującego po stopie ROE i zrekompensuje inwestorom obecne oszczędności w postaci większego wzrostu dywidendy w przyszłości.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:55

Akcje i związane z nimi prawa

Rodzaje akcji:

Biorąc pod uwagę sposób wskazywania właściciela akcji możemy wyróżnić:

  • akcje imienne
  • akcje na okaziciela.

Biorąc pod uwagę uprawnienia, które mogą wynikać z posiadania akcji, wyróżniamy:

  • akcje zwykłe
  • akcje uprzywilejowane.

W przypadku pierwszego podziału należy zwrócić uwagę na fakt, że dla przeniesienia własności (np. kupna-sprzedaży) akcji imiennej nie wystarczy wręczenie akcji. Dla skuteczności przeniesienia akcji imiennej konieczne jest pisemne oświadczenie. W przypadku akcje notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, z uwagi na zdematerializowany system obrotu zamiast "wręczenia" stosuje się odpowiednie zapisy księgowe. W obrocie giełdowym akcja nie ma postaci materialnego dokumentu, a prawo dysponowania akcją zapisane jest na rachunku inwestora w biurze maklerskim. W trakcie sesji giełdowych kupujący, ani sprzedający nie wie, komu sprzedał lub od kogo kupił akcje.

Statut spółki może przewidywać, że wszystkie lub część akcji są uprzywilejowane. Akcje uprzywilejowane w Polsce nie są przedmiotem obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych i mają charakter imienny. Akcje mogą być uprzywilejowane na trzy sposoby.

  1. Akcje uprzywilejowane co do głosu - pierwszy (najbardziej popularny) rodzaj akcji uprzywilejowanych. Statut spółki nie może jednak przyznać większego uprzywilejowania niż 2 głosy na jedną akcję.
  2. Akcje uprzywilejowane co do dywidendy przewidują między innymi możliwość wypłaty dywidendy za ubiegłe lata. Dywidenda uprzywilejowana nie może być dowolnie duża. Kodeks handlowy przewiduje pewne ograniczenia.
  3. Akcje uprzywilejowane co do podziału majątku. Akcje takie korzystają z pierwszeństwa spłaty kapitału, np. w przypadku likwidacji spółki. Spłata takich akcjonariuszy nie może nastąpić przed spłatą innych wierzycieli, ale może nastąpić przed spłatą innych akcjonariuszy.

RYZYKO ZWIĄZANE Z POSIADANIEM AKCJI

Bycie akcjonariuszem to nie tylko prawa i korzyści finansowe, to także ryzyko związane z posiadaniem akcji. Jeśli spółka dobrze prosperuje, korzyści dla jej akcjonariuszy są oczywiste: wzrost wartości posiadanych akcji oraz bezpośredni udział w zysku, czyli otrzymanie dywidendy. Jednak w wolnorynkowej gospodarce, opartej na działaniu w warunkach konkurencji, możliwe są także zupełnie inne scenariusze - trudności ze sprzedażą produktów, brak zysków, a nawet upadłość spółki. Mając świadomość szans nieograniczonego wzrostu akcji dobrze prosperującej spółki, nie można zapominać o możliwości spadku ich wartości rynkowej, a w skrajnych przypadkach całkowitej utraty wartości. Akcjonariusze mogą stracić jedynie to co zainwestowali, gdyż odpowiedzialność za zobowiązania jest w spółce akcyjnej ograniczona tylko do wysokości wpłaconego kapitału.

PRAWA AKCJONARIUSZY

1. Prawo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu

Walne zgromadzenie jest najwyższym organem władzy w spółce akcyjnej. Prawo głosu, daje możliwość wpływania na najważniejsze decyzje spółki dotyczące kierunków jej rozwoju, wyboru władz, sposobu zagospodarowania wypracowanego zysku itp. Waga tego głosu zależy od ilości posiadanych akcji - są inwestorzy, zwłaszcza instytucjonalni, którzy mając kilkadziesiąt procent akcji mają głos decydujący w rozstrzyganiu losów spółki, są też drobni inwestorzy indywidualni, których wpływ na decyzje walnego zgromadzenia jest raczej symboliczny. Może się jednak zdarzyć, że duża liczba drobnych akcjonariuszy może przesądzić o podjęciu określonych decyzji na walnym zgromadzeniu.

2. Prawo do udziału w zyskach (dywidendy)

Jest to najważniejsze prawo majątkowe akcjonariusza, wynikające z naturalnej potrzeby osiągnięcia korzyści z zainwestowania pieniędzy w akcje przedsiębiorstwa. Wysokość dywidendy przypadającej na każdą akcją zależy od wielkości wypracowanego zysku i od tego, jaką jego część walne zgromadzenie akcjonariuszy przeznaczy na dywidendę. Wypłata dywidendy nie jest wcale czymś oczywistym i powszechnie stosowanym. Zysk wypracowany przez spółkę, będąc najtańszym źródłem kapitału, pozostawiony w spółce może się przyczyniać do jej dynamicznego rozwoju w przyszłości. Ponieważ jednak dywidenda może być istotną zachętą do nabywania akcji, wiele spółek decyduje się ją wypłacać.

3. Prawo poboru nowych akcji

Prawo to ma zastosowanie w przypadku nowej emisji akcji przez spółkę. Oznacza ono przywilej pierwszeństwa przy zakupie nowych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy. Prawo to jest o tyle istotne, że w przypadku objęcia takiej emisji przez nowy krąg akcjonariuszy nastąpiłoby tzw. rozwodnienie kapitału, czyli procentowe zmniejszenie udziału dotychczasowych akcjonariuszy w stosunku do całkowitej sumy kapitału akcyjnego. Korzystając z prawa poboru mają oni możliwość zachowania dotychczasowego stanu posiadania w spółce akcyjnej. Ważną cechą prawa poboru jest to, że może ono być przedmiotem obrotu jako samodzielny papier wartościowy. Oznacza to, że dotychczasowi posiadacze starych akcji mogą zrezygnować z prawa objęcia nowych akcji sprzedając to prawo na giełdzie. Jednocześnie ci, którzy chcieliby nabyć akcje nowej emisji spółki, a przedtem nie byli jej akcjonariuszami, kupując prawa poboru mają taką możliwość. Wartość tego prawa można dość precyzyjnie oszacować korzystając z odpowiedniego wzoru.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:54

Wstęp do rynku akcji

Akcje są jednym z podstawowych instrumentów finansowych, którymi obraca się na rynku kapitałowym. Rynek kapitałowy można zdefiniować, jako część systemu dającego możliwości lokowania środków w wybrane instrumenty finansowe. Podsystem ten jest szczególnie powiązany z rynkiem walutowym, rynkiem pieniężnym oraz najmłodszym w całym systemie – rynkiem instrumentów pochodnych. Wszystkie cztery elementy składają się na rynek finansowy.

Ze względu na kryterium rozwoju, można podzielić rynki kapitałowe w następujący sposób:

  1. Rynki krajowe
    1. Rynki będące we wstępnej fazie rozwoju
    2. Rynki wschodzące (emerging markets)
    3. Rynki rozwinięte.
  2. Rynki międzynarodowe – na których notowane są także spółki zagraniczne i transnarodowe (New Yourk Stock Exchange, London Stock Exchange)
  3. Rynki ponadnarodowe – mające często charakter globalny (np. Eurobone market, Dragon Market, Yankee market)

Początku polskiego rynku kapitałowego datuje się na przełom XVIII I XIX wieku. Z powodu wybuchu II Wojny Światowej przestał on funkcjonować w 1939 roku. Od roku 1945, mimo zakończenia wojny, nie było możliwości wznowienia działalności polskiego rynku kapitałowego. Sytuacja ta była spowodowana zmianami w polskim systemie politycznym. Dopiero po wyborach do parlamentu w roku 1989 zaistniały warunki sprzyjające reaktywacji polskiego rynku finansowego. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi rynku kapitałowego była potrzeba prywatyzacji W kwietniu 1991 roku podpisano akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, dzięki czemu rozpoczęły się notowania 5 pierwszych spółek. W tym samym roku powołano również do życia Komisje Papierów Wartościowych.

rys 1

RYSUNEK 1 ILOŚĆ SPÓŁEK NA GPW


Jak widać na rysunku 1 polski rynek kapitałowy na przestrzeni pierwszych dziewiętnastu lat przeżył dynamiczny rozwój. W 17 przypadkach na 19 liczba debiutów giełdowych przeważyła na ilością spółek wycofanych. Od roku 2003 pojawiły się pierwsze spółki zagraniczne, dzięki czemu polski rynek kapitałowy powoli przestaje być jedynie rynkiem krajowym. Na rysunku 2 widać, że w roku 2007 kapitalizacja spółek zagranicznych stanowiła większą część całkowitej kapitalizacji.

Po fazie rozwoju w latach dziewięćdziesiątych, w trakcie którego Giełda Papierów Wartościowych należała do grona rynków wstępnie rozwijających się, polski rynek kapitałowy zaczął być uznawany za rynek wschodzący (emergin market). W roku 2008 FTSE (instytucja publikująca dane na temat rynków finansowych) zakwalifikowało GPW do grupy „Advanced Emergining".

rys 2

RYSUNEK 2 KAPITALIZACJA SPÓŁEK KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH NA GPW

poniedziałek, 03 październik 2016 11:54

Zadania sprawdzające - obligacje

ZADANIE 1

Inwestor nabył dwuletnią obligację zerokuponową o wartości nominalnej 1000 PLN za 855 PLN. Oblicz stopę zwrotu uzyskaną przez inwestora w skali roku.

ZADANIE 2

Inwestor nabył dwuletnią obligację zerokuponową o wartości nominalnej 1000 PLN z rentownością 6,80%. Po upływie jednego roku sprzedał obligację z rentownością 4,95%. Oblicz stopę zwrotu inwestora.

ZADANIE 3

Jaka jest cena 15 letniej obligacji zerokuponowej wyemitowanej 10 lat temu? Oczekiwana przez inwestora stopa zwrotu wynosi 10%.

ZADANIE 4

Obligacja 5 letnia o stałym oprocentowaniu i wartości nominalnej 1000 PLN przynosi każdego roku kupon w wysokości 50 PLN. Jeśli inwestor oczekuje stopy zwrotu z inwestycji na poziomie:

  1. a)3%
  2. b)5%
  3. c)8%

to jaka będzie cena obligacji?

ZADANIE 5

Jaka będzie cena 5 letniej obligacji stałokuponowej, o wartości nominalnej 1000 PLN, oprocentowanej 5% w skali roku,  na 4,5 roku przed wykupem, jeśli oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu w okresie do wykupu wynosi 3%?

ZADANIE 6

Na rynku jest kwotowana obligacja 10 letnia o stałym kuponie (8%). Do wykupu pozostało 5 lat i 3 miesiące. Inwestorzy oczekują 10% stopy dochodowości. Proszę obliczyć odsetki narosłe dla tej obligacji. Jaka będzie cena brudna dla tej obligacji, a jaka cena czysta?

Proszę obliczenia przeprowadzić także dla oczekiwanej stopy dochodowości w terminie do wykupu równej 5% i 8%.

ZADANIE 7

Inwestor nabył 10-letnią obligację skarbową oprocentowaną 6% w skali roku po kursie równym wartości nominalnej. Po upływie trzech miesięcy (91 dni) inwestor sprzedał obligację po kursie równym 98,00. Jaką kwotę otrzymał inwestor ze sprzedaży obligacji?

ZADANIE 8

Dana jest obligacja o terminie wykupu 2 lata i 3 miesiące, o wartości nominalnej 1000, oprocentowaniu 8%. Kurs tej obligacji wynosi 98,5% wartości nominalnej. Oblicz cenę brudną tej obligacji, jeśli:

a)         odsetki są płacone co pół roku

b)         odsetki są płacone co rok

ZADANIE 9

Oblicz kurs obligacji o oprocentowaniu nominalnym 10%, odsetkach płatnych raz w roku, stopie dochodu w terminie do wykupu równej 9 % na 3,5 roku przed terminem wykupu. Wartość nominalna obligacji 1000 PLN.

ZADANIE 10

Emitent zastanawia się nad wyemitowaniem obligacji kuponowych o wartości nom.1000 PLN (kupon 7%):

a)         dwudziestoletnich

b)         perpetualnych

Jeśli inwestorzy oczekują stopy zwrotu na poziomie 8%, to jaki rodzaj obligacji powinien zostać wyemitowany, aby pozyskać jak najwięcej kapitału.

ZADANIE 11

Inwestor nabył 10 obligacji 2 letnich (stały kupon 6%), oczekując stopy dochodowości w wysokości 10%. Sprzedał te obligacje na rok przed terminem wykupu, gdy stopy dochodowości wyniosły 10%. Jaką stopę dochodu zrealizował?

Jaką zrealizowałby stopę dochodu, gdyby sprzedał obligacje przy stopach dochodowości na poziomie 7% (a jaką, gdyby wyniosły 12%). Proszę skomentować otrzymane wyniki odnosząc zmiany cen na rynku obligacji do oczekiwań inwestorów co do decyzji RPP o zmianach stóp procentowych?

poniedziałek, 03 październik 2016 11:53

Wycena obligacji

Obligacje zerokuponowe
W przypadku tych obligacji, przed okresem wykupu posiadaczowi nie przysługują żadne odsetki. Po upływie tego terminu posiadacz obligacji otrzymuje kwotę równą ich wartości nominalnej. Oprocentowanie tych obligacji wynika ze sposobu ich sprzedaży - z dyskontem, czyli po cenie niższej od wartości nominalnej. Sytuacja ta jest zbliżona do przypadku bonów skarbowych.

wzor 1

PRZYKŁAD 3

przyklad 1

PRZYKŁAD 4

przyklad 2

PRZYKŁAD 5

przyklad 3

 PRZYKŁAD 6

przyklad 4

 Obligacje o stałym oprocentowaniu
Oprocentowanie tych obligacji jest niezmienne przez cały czas trwania obligacji aż do wykupu. Z punktu widzenia posiadacza tych obligacji może to być zaletą lub wadą, w zależności od tego za jaką cenę je kupił i jak kształtują się rynkowe stopy procentowe oraz stopa inflacji.

  1. W przypadku przewidywania obniżenia inflacji, a następnie jej rzeczywistego spadku i spadku rynkowych stóp procentowych, nabycie obligacji o stałym oprocentowaniu może się okazać bardzo dobrą inwestycją. W takich sytuacjach uwidacznia się przewaga tego instrumentu nad typową lokatą bankową. Zwykle bowiem, gdy spada inflacja, obniżane są też stopy procentowe, a więc także oprocentowanie lokat bankowych. Posiadacz obligacji o stałym oprocentowaniu nie musi mieć takich obaw. Dodatkowo w przypadku zbycia obligacji na rynku wtórnym przed terminem wykupu inwestor osiągnie zysk z tytułu wzrostu ceny rynkowej obligacji właśnie na skutek spadku rynkowych stóp procentowych.
  2. W przypadku zrealizowania negatywnego scenariusza dla posiadacza obligacji, czyli wzrostu rynkowych stóp procentowych inwestor ponosi stratę z powodu spadku rynkowej ceny obligacji, które posiada.

Minusy inwestycji w obligacje o stałym oprocentowaniu są widoczne najbardziej wtedy, gdy poziom inflacji nie zmniejsza się lecz rośnie.

 wzor 2

gdzie:
P - wartość obligacji, otrzymana w wyniku wyceny,
n - liczba okresów posiadania obligacji,
Ct - dochód uzyskany w okresie posiadania obligacji,
r - tzw. wymagana stopa dochodu, określona w skali okresu płatności odsetek, np. jeśli odsetki płacone są co pół roku, to jest to stopa półroczna.

PRZYKŁAD 7

 przyklad 5

rys2

PRZYKŁAD 8

przyklad 6

PRZYKŁAD 9

przyklad 7

poniedziałek, 03 październik 2016 11:52

Rynek pierwotny a rynek wtórny

Rynek pierwotny


Na całym świecie państwa korzystają z tej możliwości kredytowania działalności, jaką daje sprzedaż obligacji. Sprzedaż tych papierów przez państwo odbywa się w tzw. obrocie pierwotnym, czyli ich pierwszym nabywcom. Krąg uprawnionych do zakupu obligacji na rynku pierwotnym określony jest w prospekcie emisyjnym. W Polsce jest on najczęściej dość szeroki i z reguły obejmuje krajowe i zagraniczne osoby fizyczne i prawne, choć bywają emisje, które skierowane są do węższej grupy nabywców. Cena, po jakiej obligacje sprzedawane są na rynku pierwotnym, to cena emisyjna obligacji. Cena ta może, lecz nie musi, być równa wartości nominalnej. Może być ona od niej zarówno niższa jak i wyższa. Decyzja emitenta w tym zakresie zależy od przewidywanego popytu i atrakcyjności warunków emisji.


Rynek wtórny - giełda


Wkrótce po sprzedaniu obligacji przez państwo na rynku pierwotnym, z reguły trafiają one do obrotu wtórnego, czyli na giełdę. Intencję wprowadzenia obligacji na giełdę emitent zapisuje już w prospekcie emisyjnym, aby kupujący miał pewność, że nie będzie miał problemów z ewentualnym wcześniejszym upłynnieniem swojej inwestycji. Możliwość handlu na giełdzie jest ważna także dla potencjalnych nabywców, którzy w czasie sprzedaży obligacji przez państwo nie mieli odpowiednich funduszy lub po prostu nie zdążyli ich wtedy kupić. Sprzedaż na rynku pierwotnym trwa na ogół tylko kilka tygodni, na giełdzie obligacje można kupić i sprzedać prawie do dnia wykupu.

Tabele giełdowe


Kupującego obligacje na giełdzie nie interesuje już ich cena emisyjna. Ta występowała tylko raz, na rynku pierwotnym. Kurs zamknięcia, który widzimy w tabeli kursowej, to cena rynkowa obligacji. Jest ona kształtowana na codziennych sesjach giełdowych jako wypadkowa popytu i podaży. Określana jest w procentach wartości nominalnej. Jednak nie jest to ta cena, którą faktycznie płaci kupujący i otrzymuje sprzedający obligacje, ponieważ nie uwzględnia należnych w danym dniu odsetek. Aby wiedzieć, ile faktycznie trzeba zapłacić za daną obligację, trzeba do jej giełdowego kursu dodać odsetki skumulowane, których wielkość wpisana jest w kolumnie obok (tabele odsetkowe dostępne są też w biurach maklerskich). Po wykonaniu tego działania otrzymamy cenę rozliczeniową.

Data wykupu

Oprocentowanie (%)

Odsetki skumulowane (zl)

Kod

Nazwa

Kurs zamkniecia (%)

Zmiana kursu (pkt. proc.)

Kurs otwarcia (%)

Kurs min.(%)

Kurs max. (%)

Obroty

Turnover

Maturity

Interest (%)

Accured interest
(%)

Code

Security

Closing price
(%)

Change (%pts)

Opening price
(%)

Low price (%)

High price (%)

Wolumen

Wartość (tys. zl)

Volume

Value (PLN thous.)

24.05.09

6.00

49,48

PL0000101259

DS0509

74,00

0,00

74,00

74,00

74,00

20

32

 odsetki skumulowane + (wartość nominalna obligacji ∙ kurs zamknięcia) = cena rozliczeniowa

Cenę obligacji na giełdzie kształtuje popytu i podaż, dlatego może zachodzić sytuacja niedowartościowania bądź przewartościowania obligacji przez rynek. Dla określenia tzw. sprawiedliwej ceny obligacji, stosowana jest metoda dochodowa, określana też jako metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych.
Wymagana stopa dochodu określana jest na podstawie stóp dochodu obligacji podobnego typu jak wyceniana obligacja. Informacje na ten temat podawane są w dziennikach finansowych.
Porównując cenę obligacji na rynku z wartością wyliczoną na podstawie powyższego wzoru, inwestor może ocenić, czy obligacja na rynku jest przewartościowana, niedowartościowana bądź czy jej wartość wyceniona jest równa cenie rynkowej. Skarb Państwa nie jest jedynym podmiotem mogącym emitować obligacje. Mogą to robić także gminy (obligacje komunalne), przedsiębiorstwa (obligacje korporacyjne) oraz międzynarodowe instytucje finansowe. Ważnym wskaźnikiem dla inwestora, określającym bezpieczeństwo inwestycji w obligacje, jest uzyskiwany rating, czyli ocena wiarygodności emitenta do spłaty zadłużenia. Oceny takiej dokonują wyspecjalizowane instytucje ratingowe.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:52

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu

Zmienność oprocentowania oznacza, że w poszczególnych okresach "życia obligacji", czyli tzw. okresach odsetkowych, oprocentowanie obligacji może ulegać zmianie w zależności od kształtowania się określonego wskaźnika finansowego, np. inflacji. Wskaźnikiem branym pod uwagę przy ustalaniu oprocentowania dla obligacji w poszczególnych okresach odsetkowych jest rentowność (dochodowość) bonów skarbowych oraz stawka WIBOR. Ceny bonów są odzwierciedleniem przewidywanego przez rynek pieniężny poziomu inflacji, dlatego mogą być one miarodajnym odniesieniem dla określania oprocentowania innych instrumentów finansowych, np. obligacji.
Stawka WIBOR (warsaw interbank offered rate) jest to oprocentowanie po jakim banki udzielą pożyczek innym bankom (ustalane jest o godz. 11:00). WIBOR może być 1, 3, 6, 9 lub 12 miesięczny. Oprocentowanie obligacji skarbowych notowanych na GPW wykorzystuje WIBOR3M (3 miesięczny WIBOR) oraz WIBOR6M (6 miesięczny WIBOR). Dla obligacji trzyletnich odsetki wypłacane są co 3 lub 6 miesięcy i wyliczane w stosunku do średniej rentowności 13-tygodniowych bonów skarbowych lub stawek WIBOR3M oraz WIBOR6M. Obligacje te mają ten sam lub obniżony poziom rentowności w stosunku do średniej rentowności bonów lub stawki WIBOR. Oznacza to, że co 3 lub 6 miesięcy wysokość oprocentowania obligacji trzyletnich się zmienia. Oprocentowanie obligacji dziesięcioletnich oparte jest na rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych, powiększonej (lub nie) o 1 pkt procentowy. Wysokość oprocentowania zmienia się zatem raz na rok i podawana jest dla rocznych okresów odsetkowych.


PRZYKŁAD 1

Obligacja o zmiennym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 3 lata, o wartości nominalnej 100 zł, cenie emisyjnej 99,50 zł. Odsetki płacone są co pół roku. Oprocentowanie jest równe stawce WIBOR6M. W kolejnych sześciu okresach poprzedzających płatność odsetek stawka WIBOR6M wynosiła: 5,70%, 5,70%, 5,60%, 5,70%, 5,70% i 5,80% w skali roku. Tak więc, odsetki, liczone dla okresów półrocznych, wyniosą kolejno: 2,85 zł, 2,85 zł, 2,80 zł, 2,85 zł, 2,85 zł oraz 2,90 zł.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:51

Obligacje o stałym oprocentowaniu i zerokuponowe

Oprocentowanie tych obligacji jest niezmienne przez cały czas trwania obligacji aż do wykupu. Z punktu widzenia posiadacza tych obligacji może to być zaletą lub wadą, w zależności od tego za jaką cenę je kupił i jaka jest inflacja w okresie życia obligacji. W przypadku przewidywania obniżenia inflacji, a następnie jej rzeczywistego spadku, nabycie obligacji o stałym oprocentowaniu może się okazać bardzo dobrą inwestycją. W takich sytuacjach uwidacznia się przewaga tego instrumentu nad lokatą bankową. Zwykle bowiem, gdy spada inflacja, obniżane są też stopy procentowe, a więc także oprocentowanie lokat bankowych. Posiadacz obligacji o stałym oprocentowaniu nie musi mieć takich obaw. Minusy inwestycji w obligacje o stałym oprocentowaniu są widoczne najbardziej wtedy, gdy poziom inflacji nie zmniejsza się lecz rośnie. Oprocentowanie obligacji o stałym oprocentowaniu notowanych na giełdzie, w zależności od serii i daty wykupu wynosi od 4,5 do 9 procent w skali rocznej.


PRZYKŁAD 2

Obligacja o stałym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 5 lat, wartość nominalna 1000 zł, cena emisyjna, po jakiej emitent oferuje obligacje, wynosi 990 zł, oprocentowanie 6% w skali roku, odsetki płacone co rok. Odsetki w każdym z pięciu okresów odsetkowych wyniosą 60,00 zł.

Obligacje zerokuponowe


W przypadku tych obligacji, żadne odsetki nie przysługują ich posiadaczowi przed okresem wykupu. Po upływie tego terminu posiadacz obligacji otrzymuje kwotę równą ich wartości nominalnej. Oprocentowanie tych obligacji wynika ze sposobu ich sprzedaży - z dyskontem, czyli po cenie niższej od wartości nominalnej. Jest to zatem ten sam sposób oprocentowania, co w przypadku bonów skarbowych. Niewątpliwą zaletą tych papierów jest fakt, że oprocentowanie to nabywca dostaje niejako z góry, bo już w momencie zakupu obligacji.

PrevPage 2 of 4Next
Strona 2 z 4