Obligacje

Obligacje (7)

poniedziałek, 03 październik 2016 11:54

Zadania sprawdzające - obligacje

Napisał

ZADANIE 1

Inwestor nabył dwuletnią obligację zerokuponową o wartości nominalnej 1000 PLN za 855 PLN. Oblicz stopę zwrotu uzyskaną przez inwestora w skali roku.

ZADANIE 2

Inwestor nabył dwuletnią obligację zerokuponową o wartości nominalnej 1000 PLN z rentownością 6,80%. Po upływie jednego roku sprzedał obligację z rentownością 4,95%. Oblicz stopę zwrotu inwestora.

ZADANIE 3

Jaka jest cena 15 letniej obligacji zerokuponowej wyemitowanej 10 lat temu? Oczekiwana przez inwestora stopa zwrotu wynosi 10%.

ZADANIE 4

Obligacja 5 letnia o stałym oprocentowaniu i wartości nominalnej 1000 PLN przynosi każdego roku kupon w wysokości 50 PLN. Jeśli inwestor oczekuje stopy zwrotu z inwestycji na poziomie:

  1. a)3%
  2. b)5%
  3. c)8%

to jaka będzie cena obligacji?

ZADANIE 5

Jaka będzie cena 5 letniej obligacji stałokuponowej, o wartości nominalnej 1000 PLN, oprocentowanej 5% w skali roku,  na 4,5 roku przed wykupem, jeśli oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu w okresie do wykupu wynosi 3%?

ZADANIE 6

Na rynku jest kwotowana obligacja 10 letnia o stałym kuponie (8%). Do wykupu pozostało 5 lat i 3 miesiące. Inwestorzy oczekują 10% stopy dochodowości. Proszę obliczyć odsetki narosłe dla tej obligacji. Jaka będzie cena brudna dla tej obligacji, a jaka cena czysta?

Proszę obliczenia przeprowadzić także dla oczekiwanej stopy dochodowości w terminie do wykupu równej 5% i 8%.

ZADANIE 7

Inwestor nabył 10-letnią obligację skarbową oprocentowaną 6% w skali roku po kursie równym wartości nominalnej. Po upływie trzech miesięcy (91 dni) inwestor sprzedał obligację po kursie równym 98,00. Jaką kwotę otrzymał inwestor ze sprzedaży obligacji?

ZADANIE 8

Dana jest obligacja o terminie wykupu 2 lata i 3 miesiące, o wartości nominalnej 1000, oprocentowaniu 8%. Kurs tej obligacji wynosi 98,5% wartości nominalnej. Oblicz cenę brudną tej obligacji, jeśli:

a)         odsetki są płacone co pół roku

b)         odsetki są płacone co rok

ZADANIE 9

Oblicz kurs obligacji o oprocentowaniu nominalnym 10%, odsetkach płatnych raz w roku, stopie dochodu w terminie do wykupu równej 9 % na 3,5 roku przed terminem wykupu. Wartość nominalna obligacji 1000 PLN.

ZADANIE 10

Emitent zastanawia się nad wyemitowaniem obligacji kuponowych o wartości nom.1000 PLN (kupon 7%):

a)         dwudziestoletnich

b)         perpetualnych

Jeśli inwestorzy oczekują stopy zwrotu na poziomie 8%, to jaki rodzaj obligacji powinien zostać wyemitowany, aby pozyskać jak najwięcej kapitału.

ZADANIE 11

Inwestor nabył 10 obligacji 2 letnich (stały kupon 6%), oczekując stopy dochodowości w wysokości 10%. Sprzedał te obligacje na rok przed terminem wykupu, gdy stopy dochodowości wyniosły 10%. Jaką stopę dochodu zrealizował?

Jaką zrealizowałby stopę dochodu, gdyby sprzedał obligacje przy stopach dochodowości na poziomie 7% (a jaką, gdyby wyniosły 12%). Proszę skomentować otrzymane wyniki odnosząc zmiany cen na rynku obligacji do oczekiwań inwestorów co do decyzji RPP o zmianach stóp procentowych?

poniedziałek, 03 październik 2016 11:53

Wycena obligacji

Napisał

Obligacje zerokuponowe
W przypadku tych obligacji, przed okresem wykupu posiadaczowi nie przysługują żadne odsetki. Po upływie tego terminu posiadacz obligacji otrzymuje kwotę równą ich wartości nominalnej. Oprocentowanie tych obligacji wynika ze sposobu ich sprzedaży - z dyskontem, czyli po cenie niższej od wartości nominalnej. Sytuacja ta jest zbliżona do przypadku bonów skarbowych.

wzor 1

PRZYKŁAD 3

przyklad 1

PRZYKŁAD 4

przyklad 2

PRZYKŁAD 5

przyklad 3

 PRZYKŁAD 6

przyklad 4

 Obligacje o stałym oprocentowaniu
Oprocentowanie tych obligacji jest niezmienne przez cały czas trwania obligacji aż do wykupu. Z punktu widzenia posiadacza tych obligacji może to być zaletą lub wadą, w zależności od tego za jaką cenę je kupił i jak kształtują się rynkowe stopy procentowe oraz stopa inflacji.

  1. W przypadku przewidywania obniżenia inflacji, a następnie jej rzeczywistego spadku i spadku rynkowych stóp procentowych, nabycie obligacji o stałym oprocentowaniu może się okazać bardzo dobrą inwestycją. W takich sytuacjach uwidacznia się przewaga tego instrumentu nad typową lokatą bankową. Zwykle bowiem, gdy spada inflacja, obniżane są też stopy procentowe, a więc także oprocentowanie lokat bankowych. Posiadacz obligacji o stałym oprocentowaniu nie musi mieć takich obaw. Dodatkowo w przypadku zbycia obligacji na rynku wtórnym przed terminem wykupu inwestor osiągnie zysk z tytułu wzrostu ceny rynkowej obligacji właśnie na skutek spadku rynkowych stóp procentowych.
  2. W przypadku zrealizowania negatywnego scenariusza dla posiadacza obligacji, czyli wzrostu rynkowych stóp procentowych inwestor ponosi stratę z powodu spadku rynkowej ceny obligacji, które posiada.

Minusy inwestycji w obligacje o stałym oprocentowaniu są widoczne najbardziej wtedy, gdy poziom inflacji nie zmniejsza się lecz rośnie.

 wzor 2

gdzie:
P - wartość obligacji, otrzymana w wyniku wyceny,
n - liczba okresów posiadania obligacji,
Ct - dochód uzyskany w okresie posiadania obligacji,
r - tzw. wymagana stopa dochodu, określona w skali okresu płatności odsetek, np. jeśli odsetki płacone są co pół roku, to jest to stopa półroczna.

PRZYKŁAD 7

 przyklad 5

rys2

PRZYKŁAD 8

przyklad 6

PRZYKŁAD 9

przyklad 7

poniedziałek, 03 październik 2016 11:52

Rynek pierwotny a rynek wtórny

Napisał

Rynek pierwotny


Na całym świecie państwa korzystają z tej możliwości kredytowania działalności, jaką daje sprzedaż obligacji. Sprzedaż tych papierów przez państwo odbywa się w tzw. obrocie pierwotnym, czyli ich pierwszym nabywcom. Krąg uprawnionych do zakupu obligacji na rynku pierwotnym określony jest w prospekcie emisyjnym. W Polsce jest on najczęściej dość szeroki i z reguły obejmuje krajowe i zagraniczne osoby fizyczne i prawne, choć bywają emisje, które skierowane są do węższej grupy nabywców. Cena, po jakiej obligacje sprzedawane są na rynku pierwotnym, to cena emisyjna obligacji. Cena ta może, lecz nie musi, być równa wartości nominalnej. Może być ona od niej zarówno niższa jak i wyższa. Decyzja emitenta w tym zakresie zależy od przewidywanego popytu i atrakcyjności warunków emisji.


Rynek wtórny - giełda


Wkrótce po sprzedaniu obligacji przez państwo na rynku pierwotnym, z reguły trafiają one do obrotu wtórnego, czyli na giełdę. Intencję wprowadzenia obligacji na giełdę emitent zapisuje już w prospekcie emisyjnym, aby kupujący miał pewność, że nie będzie miał problemów z ewentualnym wcześniejszym upłynnieniem swojej inwestycji. Możliwość handlu na giełdzie jest ważna także dla potencjalnych nabywców, którzy w czasie sprzedaży obligacji przez państwo nie mieli odpowiednich funduszy lub po prostu nie zdążyli ich wtedy kupić. Sprzedaż na rynku pierwotnym trwa na ogół tylko kilka tygodni, na giełdzie obligacje można kupić i sprzedać prawie do dnia wykupu.

Tabele giełdowe


Kupującego obligacje na giełdzie nie interesuje już ich cena emisyjna. Ta występowała tylko raz, na rynku pierwotnym. Kurs zamknięcia, który widzimy w tabeli kursowej, to cena rynkowa obligacji. Jest ona kształtowana na codziennych sesjach giełdowych jako wypadkowa popytu i podaży. Określana jest w procentach wartości nominalnej. Jednak nie jest to ta cena, którą faktycznie płaci kupujący i otrzymuje sprzedający obligacje, ponieważ nie uwzględnia należnych w danym dniu odsetek. Aby wiedzieć, ile faktycznie trzeba zapłacić za daną obligację, trzeba do jej giełdowego kursu dodać odsetki skumulowane, których wielkość wpisana jest w kolumnie obok (tabele odsetkowe dostępne są też w biurach maklerskich). Po wykonaniu tego działania otrzymamy cenę rozliczeniową.

Data wykupu

Oprocentowanie (%)

Odsetki skumulowane (zl)

Kod

Nazwa

Kurs zamkniecia (%)

Zmiana kursu (pkt. proc.)

Kurs otwarcia (%)

Kurs min.(%)

Kurs max. (%)

Obroty

Turnover

Maturity

Interest (%)

Accured interest
(%)

Code

Security

Closing price
(%)

Change (%pts)

Opening price
(%)

Low price (%)

High price (%)

Wolumen

Wartość (tys. zl)

Volume

Value (PLN thous.)

24.05.09

6.00

49,48

PL0000101259

DS0509

74,00

0,00

74,00

74,00

74,00

20

32

 odsetki skumulowane + (wartość nominalna obligacji ∙ kurs zamknięcia) = cena rozliczeniowa

Cenę obligacji na giełdzie kształtuje popytu i podaż, dlatego może zachodzić sytuacja niedowartościowania bądź przewartościowania obligacji przez rynek. Dla określenia tzw. sprawiedliwej ceny obligacji, stosowana jest metoda dochodowa, określana też jako metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych.
Wymagana stopa dochodu określana jest na podstawie stóp dochodu obligacji podobnego typu jak wyceniana obligacja. Informacje na ten temat podawane są w dziennikach finansowych.
Porównując cenę obligacji na rynku z wartością wyliczoną na podstawie powyższego wzoru, inwestor może ocenić, czy obligacja na rynku jest przewartościowana, niedowartościowana bądź czy jej wartość wyceniona jest równa cenie rynkowej. Skarb Państwa nie jest jedynym podmiotem mogącym emitować obligacje. Mogą to robić także gminy (obligacje komunalne), przedsiębiorstwa (obligacje korporacyjne) oraz międzynarodowe instytucje finansowe. Ważnym wskaźnikiem dla inwestora, określającym bezpieczeństwo inwestycji w obligacje, jest uzyskiwany rating, czyli ocena wiarygodności emitenta do spłaty zadłużenia. Oceny takiej dokonują wyspecjalizowane instytucje ratingowe.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:52

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu

Napisał

Zmienność oprocentowania oznacza, że w poszczególnych okresach "życia obligacji", czyli tzw. okresach odsetkowych, oprocentowanie obligacji może ulegać zmianie w zależności od kształtowania się określonego wskaźnika finansowego, np. inflacji. Wskaźnikiem branym pod uwagę przy ustalaniu oprocentowania dla obligacji w poszczególnych okresach odsetkowych jest rentowność (dochodowość) bonów skarbowych oraz stawka WIBOR. Ceny bonów są odzwierciedleniem przewidywanego przez rynek pieniężny poziomu inflacji, dlatego mogą być one miarodajnym odniesieniem dla określania oprocentowania innych instrumentów finansowych, np. obligacji.
Stawka WIBOR (warsaw interbank offered rate) jest to oprocentowanie po jakim banki udzielą pożyczek innym bankom (ustalane jest o godz. 11:00). WIBOR może być 1, 3, 6, 9 lub 12 miesięczny. Oprocentowanie obligacji skarbowych notowanych na GPW wykorzystuje WIBOR3M (3 miesięczny WIBOR) oraz WIBOR6M (6 miesięczny WIBOR). Dla obligacji trzyletnich odsetki wypłacane są co 3 lub 6 miesięcy i wyliczane w stosunku do średniej rentowności 13-tygodniowych bonów skarbowych lub stawek WIBOR3M oraz WIBOR6M. Obligacje te mają ten sam lub obniżony poziom rentowności w stosunku do średniej rentowności bonów lub stawki WIBOR. Oznacza to, że co 3 lub 6 miesięcy wysokość oprocentowania obligacji trzyletnich się zmienia. Oprocentowanie obligacji dziesięcioletnich oparte jest na rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych, powiększonej (lub nie) o 1 pkt procentowy. Wysokość oprocentowania zmienia się zatem raz na rok i podawana jest dla rocznych okresów odsetkowych.


PRZYKŁAD 1

Obligacja o zmiennym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 3 lata, o wartości nominalnej 100 zł, cenie emisyjnej 99,50 zł. Odsetki płacone są co pół roku. Oprocentowanie jest równe stawce WIBOR6M. W kolejnych sześciu okresach poprzedzających płatność odsetek stawka WIBOR6M wynosiła: 5,70%, 5,70%, 5,60%, 5,70%, 5,70% i 5,80% w skali roku. Tak więc, odsetki, liczone dla okresów półrocznych, wyniosą kolejno: 2,85 zł, 2,85 zł, 2,80 zł, 2,85 zł, 2,85 zł oraz 2,90 zł.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:51

Obligacje o stałym oprocentowaniu i zerokuponowe

Napisał

Oprocentowanie tych obligacji jest niezmienne przez cały czas trwania obligacji aż do wykupu. Z punktu widzenia posiadacza tych obligacji może to być zaletą lub wadą, w zależności od tego za jaką cenę je kupił i jaka jest inflacja w okresie życia obligacji. W przypadku przewidywania obniżenia inflacji, a następnie jej rzeczywistego spadku, nabycie obligacji o stałym oprocentowaniu może się okazać bardzo dobrą inwestycją. W takich sytuacjach uwidacznia się przewaga tego instrumentu nad lokatą bankową. Zwykle bowiem, gdy spada inflacja, obniżane są też stopy procentowe, a więc także oprocentowanie lokat bankowych. Posiadacz obligacji o stałym oprocentowaniu nie musi mieć takich obaw. Minusy inwestycji w obligacje o stałym oprocentowaniu są widoczne najbardziej wtedy, gdy poziom inflacji nie zmniejsza się lecz rośnie. Oprocentowanie obligacji o stałym oprocentowaniu notowanych na giełdzie, w zależności od serii i daty wykupu wynosi od 4,5 do 9 procent w skali rocznej.


PRZYKŁAD 2

Obligacja o stałym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 5 lat, wartość nominalna 1000 zł, cena emisyjna, po jakiej emitent oferuje obligacje, wynosi 990 zł, oprocentowanie 6% w skali roku, odsetki płacone co rok. Odsetki w każdym z pięciu okresów odsetkowych wyniosą 60,00 zł.

Obligacje zerokuponowe


W przypadku tych obligacji, żadne odsetki nie przysługują ich posiadaczowi przed okresem wykupu. Po upływie tego terminu posiadacz obligacji otrzymuje kwotę równą ich wartości nominalnej. Oprocentowanie tych obligacji wynika ze sposobu ich sprzedaży - z dyskontem, czyli po cenie niższej od wartości nominalnej. Jest to zatem ten sam sposób oprocentowania, co w przypadku bonów skarbowych. Niewątpliwą zaletą tych papierów jest fakt, że oprocentowanie to nabywca dostaje niejako z góry, bo już w momencie zakupu obligacji.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:51

Obligacje korporacyjne i komunalne

Napisał

Przez długi okres czasu obligacje emitowane przez polskie przedsiębiorstwa były niedostępne dla inwestorów indywidualnych. Emisje w przeważającej większości były skierowane do dużych banków działających w Polsce i zagranicą. Po nabyciu obligacji na rynku pierwotnym, bardzo rzadko były one wprowadzane na rynek wtórny. Sytuacja uległa zmianie po utworzeniu rynku Catalyst, który jest detaliczno-hurtowym rynkiem dłużnych instrumentów finansowych (rozpoczął działalność dopiero 30 września 2009 roku). Catalyst jest skierowany głównie dla inwestorów zainteresowanych obligacjami korporacyjnymi, komunalnymi oraz listami zastawnymi.
Obligacje przedsiębiorstw są atrakcyjne dla inwestorów ze względu na dużo wyższą rentowność w porównaniu z papierami skarbowymi. Wyższa rentowność jest jednak ściśle związana z większym prawdopodobieństwem bankructwa (wyższym ryzykiem kredytowym). Poziom tego ryzyka jest jednak bardzo zróżnicowany i zależy od konkretnego podmiotu pozyskującego kapitał za pomocą obligacji. Głównymi czynnikami wpływającymi na rentowność i aktualny poziom ryzyka są:

  • rodzaj prowadzonej działalności;
  • aktualna sytuacja finansowa emitenta;
  • poziom stóp procentowych na rynku papierów skarbowych i poziom inflacji;
  • inne czynniki.

Obligacjami komunalnymi nazywamy papiery dłużne emitowane przez jednostki samorządu terytorialnego (gminy, miasta lub ich związki) lub też firmy świadczące usługi komunalne, których właścicielami są jednostki samorządowe. Pozyskany kapitał jest najczęściej przeznaczany na sfinansowanie potrzeb danego miasta/gminy. W niektórych przypadkach inwestorzy posiadający w swoim portfelu komunalne papiery dłużne mogą skorzystać z pewnych ulg w podatkach lokalnych.
Obligacje municypalne (komunalne) stanowią inwestycję mniej ryzykowną niż papiery wartościowe emitowane przez przedsiębiorstwa, a jednocześnie są bardziej rentowne niż papiery skarbowe. Tak samo jak w przypadku obligacji korporacyjnych, rentowność tych papierów zależy od:

  • celu na jaki przekazywane są pozyskane środki;
  • aktualna sytuacja finansowa gminy/miasta/przedsiębiorstwa;
  • poziomu stóp procentowych na rynku papierów skarbowych i poziom inflacji;
  • innych czynniki.

Inwestycja w obligacje komunalne może być obarczona wyższym ryzykiem płynności, ze względu na to, że wielu inwestorów instytucjonalnych nabywających te papiery, jest nastawiona na utrzymywanie ich w swoim portfelu do momentu zapadalności i rzadko dochodzi do handlu na rynku wtórnym.

poniedziałek, 03 październik 2016 11:50

Obligacje - wprowadzenie

Napisał

Obligacje (bond) możemy zdefiniować jako instrument finansowy o charakterze wierzycielskim, w przypadku którego emitent zaciąga kredyt u posiadacza obligacji (nazywanego często nabywcą obligacji lub po prostu inwestorem). W zamian za to zobowiązuje się do zwrotu posiadaczowi obligacji, w określonym terminie ustalonej sumy (tzw. wartości nominalnej) i odsetek (chyba, że obligacja jest zerokuponowa, czyli emitent nie przewiduje wypłaty odsetek). W przypadku każdej obligacji przepływy pieniężne można przedstawić w taki sam sposób jak w przypadku renty.

Najistotniejszymi cechami obligacji są:

  • termin wykupu (maturity) – czas, po upływie którego posiadacz obligacji otrzymuje od emitenta wartość nominalną obligacji. Po upływie terminu wykupu obligacja traci ważność i nie dokonuje się nią obrotu. Określa liczbę lat, w których emitent musi wywiązywać się ze swoich obowiązków (np. jak długo inwestor będzie otrzymywał odsetki od obligacji).
  • wartość nominalna (par value, face value, nominal value) – wartość, która jest płacona posiadaczowi obligacji po upływie terminu wykupu.
  • oprocentowanie (stopa kuponowa) – wyrażona w skali rocznej stopa procentowa, wg której emitent nalicza odsetki od obligacji.
  • cena emisyjna – cena, po jakiej obligacja jest sprzedawana w momencie emisji (plasowana na rynku pierwotnym), nierzadko różni się od wartości nominalnej, co jest efektem dysproporcji pomiędzy oprocentowaniem obligacji a wymaganą przez inwestorów stopą procentową.

Obligacje możemy sklasyfikować ze względu na rodzaj emitenta. Wyróżniamy przede wszystkim:

  • obligacje skarbowe i rządowe (treasury bonds, governmental bonds)
  • obligacje komunalne (municipal bonds)
  • obligacje przedsiębiorstw (corporate bonds)

dodatek

Następnym kryterium podziału obligacji jest oprocentowanie, czyli sposób i wielkość naliczania odsetek oraz terminy ich wypłaty:

  • obligacje o stałym oprocentowaniu (fixed interest bonds) – inwestor otrzymuje dochód o stałej wartości, płacony w ustalonych okresach, wyrażany jako procent wartości nominalnej obligacji. W Polsce i Europie odsetki płacone są co 12 miesięcy. W Stanach Zjednoczonych kupon jest często wypłacany co 6 miesięcy.
  • obligacje o zmiennym oprocentowaniu (floating rate notes, FRN) – okresowy dochód inwestora określany jest w stosunku do innego instrumentu bazowego, np. do inflacji lub stóp procentowych na rynku finansowym.
  • obligacje zerokuponowe (zero coupon bonds) – nie przynoszą dochodu w okresie ważności aż do dnia wykupu, w którym inwestor otrzymuje wartość nominalną. Sprzedawane są z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej (dochodem inwestora jest różnica pomiędzy ceną nabycia a ceną nominalną).