W przypadku wielu klas aktywów wyniki badań pozwoliły zidentyfikować liczne anomalie rynkowe, które mogą być niezwykle przydatne w prognozowaniu stopy zwrotu. Na przykład, akcje, które w przeszłości osiągały dodatnie stopy zwrotu, często nadal radzą sobie dobrze (jest to tzw. efekt momentum), a mniej płynne akcje zazwyczaj osiągają średnio wyższe stopy zwrotu, co można interpretować jako rekompensatę za ryzyko związane z trudnościami w ich obrocie. Co szczególnie interesujące, wzorce te często wzajemnie na siebie oddziałują – ich łączny efekt może być istotnie większy lub mniejszy niż suma pojedynczych składowych.

A co z rynkami kryptowalut? Pomimo dynamicznego wzrostu obrotu kryptowalutami, nadal nie w pełni rozumiemy, jak zachowują się te cyfrowe aktywa. Czy na tym rynku możemy zidentyfikować anomalie podobne do tych zaobserwowanych wcześniej na rynku akcji? Czy pomiędzy tymi anomaliami zachodzą istotne interakcje? Pytania te są nie tylko akademicko interesujące, ale również kluczowe dla inwestorów starających się tworzyć strategie inwestycyjne w oparciu o tę nową klasę aktywów.

W ramach projektu badawczego zrealizowanego w zespole w składzie: Aleksander Mercik, Barbara Będowska-Sójka, Sitara Karim i Adam Zaremba, podjęto próbę odpowiedzi na te pytania, analizując ponad 500 kryptowalut o największej kapitalizacji rynkowej w okresie od 2017 do 2023 roku. Przebadano 40 różnych cech cyfrowych tokenów – od podstawowych miar, takich jak wolumen obrotu i momentum cenowe, po bardziej zaawansowane wskaźniki, takie jak aktywność sieci blockchain i uwaga inwestorów.

Główne wnioski:

1. Wzorce ze sobą oddziałują: Badanie wykazało, że niektóre sygnały na rynku kryptowalut mogą się wzajemnie istotnie wzmacniać lub osłabiać. Na przykład, gdy miary płynności (łatwości handlu danym aktywem) połączono z miarami ryzyka (zmienności cen), wpływ na przyszłe stopy zwrotu był często silniejszy niż efekt pojedynczych sygnałów. Sugeruje to, że rynki kryptowalut są bardziej złożone, niż wskazują proste modele, w których często nie uwzględnia się interakcji pomiędzy poszczególnymi zmiennymi.
2. Mała kapitalizacja rynkowa tworzy szanse (i wyzwania): Większość efektów interakcji była skoncentrowana na mniejszych kryptowalutach, a nie na gigantach, takich jak bitcoin. Gdy analiza była ważona kapitalizacją rynkową, wiele efektów znikało. Oznacza to, że choć mniejsze kryptowaluty mogą oferować więcej możliwości dla zaawansowanych strategii handlowych, to wiążą się również z większymi wyzwaniami praktycznymi, takimi jak koszty transakcyjne i niska płynność.
3. Potencjał strategii handlowych: Strategie handlowe oparte na interakcjach między sygnałami w badaniach out-of-sample pozwalały osiągać dobre wyniki. Strategia polegająca na kupowaniu kryptowalut z najsilniejszymi pozytywnymi interakcjami i sprzedawaniu tych z negatywnymi przyniosła wysokie stopy zwrotu skorygowane o ryzyko. Uwzględnienie realistycznych kosztów transakcyjnych zmniejszyło te wyniki, ale w większości przypadków nadal pozostawały one dodatnie.
4. Efektywność rynku: Badanie dostarcza istotnych informacji na temat efektywności rynków kryptowalut. Obecność efektów interakcji, szczególnie w mniejszych kryptowalutach, sugeruje, że rynki te nie są w pełni efektywne.

Dlaczego to jest ważne:

• Dla inwestorów: Badanie dostarcza bardziej zaawansowanych ram analizy inwestycji w kryptowaluty, sugerując, że uwzględnianie wielu czynników jednocześnie może być bardziej wartościowe niż koncentrowanie się na pojedynczych wskaźnikach.
• Dla obserwatorów rynku: Pomaga zrozumieć, dlaczego pewne wzorce utrzymują się na rynkach kryptowalut pomimo ich powszechnej znajomości.
• Dla środowiska naukowego: Dostarcza dowodów, że rynki kryptowalut mają pewne fundamentalne podobieństwa do tradycyjnych rynków finansowych, jednocześnie wykazując unikalne cechy.

Badanie stanowi krok naprzód w zrozumieniu rynków kryptowalut, łącząc tradycyjną teorię finansów z tą nową klasą aktywów. Choć wyniki sugerują potencjalne możliwości dla zaawansowanych strategii handlowych, podkreślają również praktyczne wyzwania związane z ich realizacją na rynkach charakteryzujących się mniejszą płynnością. Aktywa cyfrowe nadal przechodzą kolejne etapy integracji z tradycyjnymi segmentami rynku finansowego. Badanie sugeruje, że choć rynki kryptowalut mogą oferować unikalne szanse, to jednocześnie można w nich zidentyfikować wzorce podobne do tych obecnych w przypadku innych klas aktywów.

Pełną wersję artykułu można znaleźć tutaj: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1057521924007415?via%3Dihub

Mercik, A. R., Będowska-Sójka B., Karim S., Zaremba A. (2025). Cross-sectional interactions in cryptocurrency returns. International Review of Financial Analysis, 97. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2024.103809